Diyetisyen Merve Gurbet Aksoy

SU İÇMEK İÇİN SUSAMAYI BEKLEMEYİN!

Su insan hayatı için oksijenden sonra gelen en önemli öğedir. İnsan yemek yemeden haftalarca canlılığını sürdürebilirken susuz ancak birkaç gün yaşayabilir. Hücrelerin yaşamsal faaliyetleri, vücut fonksiyonlarının yerine getirilmesi için yeteri kadar su tüketmek ile gerekmektedir.

Yetişkin bir bireyin ortalama vücudunun %50-60’ı sudur. Örneğin; 70 kg ağırlığındaki birinin vücudundaki su miktarı yaklaşık 35-42 litredir.

Bedenimizde bu kadar fazla bulunan suyun önemli görevleri vardır. Yeterli su içmediğimizde problemler oluşmaktadır.

% 1’lik sıvı kaybında beyin susadın emrini verir.

%2-5’lik sıvı kayıplarında hareketlerde düzensizlik, iştahsızlık, yorgunluk, kan hacminde azalma ve fiziksel performans da azalma olur.

%6-10’luk sıvı kayıplarında baş ağrısı, soluk almada hatırlamada güçlük, böbrek yetmezlikleri gibi ciddi sağlık sorunları ortaya çıkar.

% 20’lik su kaybı ise ÖLÜMLE sonuçlanır.

YETERLİ VEYA AZ SU İÇTİĞİMİZİ TEST ETME YOLU

Susuzluk durumunda ilk tepkiyi veren organımız beyindir. Susadığınızda ağzınız kurur işte bu tepkiyi oluşturan da beyninizdir. Vücutta bulunan su miktarını her an kontrol altında tutan beyin, normalden fazla bir azalma gördüğünde, vücuttan atılan suyun miktarını kısar, bu da idrarınızın renginin koyu gözükmesine neden olur.

İdrarımızın rengi su rengine yakınsa eğer yeterli su içtiğimizi, idrarın rengi koyulaştıkça ise yeterli su içmediğimizi anlayabiliriz.

SUYUN SAĞLIĞIMIZ ÜZERİNDEKİ ETKİLERİ NELER?

· Vücudumuzda gelen bütün yaşamsal faaliyetlerde kullanılır.

· Dışkının yumuşamasını sağlayarak kabızlığın önlenmesine katkıda bulunur.

· Bağışıklık sisteminde, vücut ısısının denetiminde, ödemin atımında rolü vardır.

· Yetersiz su alımı tuz atımını azalttığından yüksek tansiyon riskini ortaya çıkartır.

· Tükürük ve mide salgısında bulunur besinlerin sindirilmesinde görev alır.

· Kilo alıp vermeden dolayı oluşan sarkmaları sporla birlikte önler.

· İdrar yolu enfeksiyonları, böbrek taşları ve mesane kanseri riskini azaltır.

· Zayıflama diyetlerinde metabolizmayı çalıştırmanın yanında, midede hacim oluşturarak tokluk hissi vermede işe yarar.

· Su alımı az olduğunda yoğun idrar üretimi böbrekleri yorarken, yeterli su alındığında böbreklerin yükü hafifler.

· Omurga dahil bütün organlar sudan faydalanır; su oranının bel fıtığına karşı bile büyük katkısı olduğu düşünülmektedir.

· Cildin dolgun, pürüzsüz ve genç kalmasını sağlamaktadır.

· Su eksikliği ilaçların toksik etkisini artırır.

GÜNLÜK SU TÜKETİMİ NE KADAR OLMALIDIR?

Normal şartlarda bir günde insan ter, idrar ve deri yoluyla yaklaşık 2 litre kadar su kaybeder, yaz aylarında bu kayıp daha da artar.

Sağlıklı bir kadının günde yaklaşık 10 bardak, erkeğin ise 14 bardak su içmesi gerekir. Kilo fazlası olan kişilerin bu miktardan daha fazlasını tüketmeleri gerekmektedir.

Ramazanda iftar ve sonrasında daha çok sıvı almak gerekirken, tam tersine insanlar az su içmektedir. İftarda birdenbire çok su içme yerine az su ile oruç bozulmalı, yemek sırasında, sonrasında ve sahurda gün boyu yetecek kadar su içilmelidir.

Çay, kahve gibi içecekleri içebilirsiniz ancak bu tür içecekler su içmenizi engellemesin. Ayrıca gün içinde oruçluyken su içme şansınız olmadığı için su kaybının da minimum olmasına özen gösterin. Yürümeyin, yorucu hareket etmeyin, sıcak ortamlarda bulunmamaya özen gösterin. İftarla birlikte sizi zorlamayacak şekilde yavaş yavaş su içmeyi ihmal etmeyin.

Çorbalar, ayran, evde yapılan meyve suları ve limonatalar, sulu yemekler sıvı tüketimini artırmak için yardımcı olan yöntemlerdir.

Öncelikle tercihimiz her zaman sudan yana olmalıdır. Su yaşamın vazgeçilmezleri arasında olmasına rağmen asıl problem su içme kültürünün geliştirilememesidir. Hiçbir sıvı içeceğin suyun yerini tam anlamıyla tutmadığını unutmamak gerekir.

Yaşla beraber vücuttaki su oranları: